Οι εξελίξεις στον τομέα της Βιολογίας και της Γενετικής τα τελευταία χρόνια, αλλά και η ραγδαία πτώση του κόστους της αλληλούχισης του DNA έχουν φέρει επανάσταση σε πολλούς τομείς της υγείας και έχει συμβάλλει σημαντικά στην αναδιαμόρφωση πολλών επιστήμων συμπεριλαμβανομένης και της Διαιτολογίας.
Είναι πλέον αμέτρητες οι επιστημονικές δημοσιεύσεις στη διεθνή βιβλιογραφία που δείχνουν πως οι άνθρωποι ανταποκρίνεται διαφορετικά σε στοιχεία της διατροφής τους και σημαντικό ρόλο στη διαφορετική απόκριση έχει και το γενετικό προφίλ του κάθε ανθρώπου.
Βασικό βέβαια ερώτημα παραμένει πως αξιοποιείται τελικά η γενετική πληροφορία και από ποιον έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένα εξατομικευμένο διαιτολόγιο. Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε συγκεντρώσαμε ερωτήσεις που συχνά λαμβάνουμε από ανθρώπους που ενδιαφέρονται να κάνουν το τεστ και οι οποίες μπορούν αν απαντηθούν να βοηθήσουν στο να γίνει καλύτερα κατανοητό τι είναι και τι δεν είναι ένα διατροφογενετικό τεστ.
1. «Το διατροφογενετικό τεστ θα μου πει ποια τρόφιμα θα καταναλώνω και ποια όχι».
Σίγουρα όχι!! Το διατροφογενετικό τεστ είναι ένας έλεγχος που μπορεί στα χεριά επιστήμονα υγείας να αποτελέσει ένα επιπλέον εργαλείο για πιο εξατομικευμένες επιλογές έτσι ώστε να μπορέσει ένας άνθρωπος να πετύχει ευκολότερα το στόχο του (απώλεια βάρους, βελτίωση βιοχημικών δεικτών κτλ.). Για να συμβεί αυτό ο επιστήμονας υγείας θα πρέπει να είναι σε θέση να συνδυάσει τη γενετική πληροφορία με όλα τα υπόλοιπα στοιχεία που διαθέτει για τον διαιτώμενο-ασθενή του. Κατά συνέπεια η ίδια γενετική πληροφορία αξιοποιείται διαφορετικά αν ανήκει σε ένα πεντάχρονο παχύσαρκο και διαφορετικό αν ανήκει σε ένα 7 χρόνο παιδί.
2. «Μπορεί το διατροφογενετικό τεστ να μου πει ποια συμπληρώματα διατροφής να παίρνω;»
Στη βιβλιογραφία πλέον υπάρχουν πολυμορφισμοί που έχουν συσχετιστεί με χαμηλότερα επίπεδα κάποιων βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Αυτό όμως δε σημαίνει απαραίτητα ότι το άτομο που φέρει αυτούς τους πολυμορφισμούς θα παρουσιάσει έλλειψη και επίσης, δεν σημαίνει ότι έχουν απαραίτητα γίνει μελέτες για το πώς ανταποκρίνεται ένα άτομο που έχει για παράδειγμα προδιάθεση για έλλειψή μαγνησίου σε συμπληρώματα μαγνησίου. Αν κάποιος θέλει να δει αν έχει έλλειψη σε ένα μικροθρεπτικό καλύτερα να κάνει βιοχημικούς ελέγχους!!! Τότε ποια η χρησιμότητα του γενετικού τεστ;
Έστω ότι έχουμε ένα άνθρωπό που πριν από δυο χρόνια αφαίρεσε πολύποδες εντέρου. Τι επίδραση θα έχει επάνω η λήψη συμπληρώματος βιταμίνης D σε αυτόν τον άνθρωπο; Η απάντηση κρύβεται στο DNA. Πρόσφατη μεγάλη κλινική μελέτη απέδειξε ότι αναλόγως με το γονότυπο το συμπλήρωμα βιταμίνης D μπορεί είτε να αυξήσει δραματικά το ρίσκο για επανεμφάνιση πολυπόδων είτε να το μειώσει και αυτό εξαρτάται από συγκεκριμένες γενετικές ιδιαιτερότητες DNA.
Επίσης, το συμπλήρωμα ριβοφλαβίνης μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υπέρτασης; Ναι, μπορεί, αλλά μόνο ανθρώπους που έχουν συγκεκριμένο γονότυπο. Άρα, γνωρίζοντας το γονότυπο και ταυτόχρονα συνδυάζοντας με τον φαινότυπο, ένας επιστήμονας υγείας μπορεί να κάνει στοχευμένες επιλογές για τον διαιτώμενο-ασθενή του.
3. «Το διατροφογενετικό τεστ μπορεί να προβλέψει συμπεριφορές;»
Εξαρτάται από το τι γενετικούς πολυμορφισμούς ελέγχει. Το δικό μας τεστ ελέγχει περίπου 40 γενετικές ιδιαιτερότητες που σχετίζονται με παχυσαρκία και αποτελεί το μεγαλύτερο αριθμό γονίδιων παχυσαρκίας που ελέγχονται σήμερα προκειμένου να δοθούν διατροφογενετικές συστάσεις. Ελέγχοντας αυτούς τους πολυμορφισμούς μπορούμε να εντοπίσουμε ομάδες ανθρώπων με αυξημένες πιθανότητες για κάποιες διατροφικές συμπεριφορές. Συγκεκριμένα άνθρωποι με αυξημένο γενετικό ρίσκο για είναι πιο ευάλωτοι σε συναισθηματική πρόσληψη τροφής, τσιμπολόγημα κτλ.
Είναι εντυπωσιακό για παράδειγμα ότι παιδιά με γενετική προδιάθεση για παχυσαρκία όταν παρακολουθούσαν διαφημίσεις που προωθούσαν γλυκά φαγητά κτλ. στη συνέχεια κατανάλωσαν περισσότερες θερμίδες σε σχέση με παιδιά που δεν έφεραν γονίδια παχυσαρκίας
4. «Έχει νόημα ένα άνθρωπος που έχει εκδηλώσει ήδη διαβήτη ή προδιαβήτη να κάνει διατροφογενετικό τεστ;»
Πολλές φορές ακούμε το εξής: " τι να τα δω τα γονίδιά διαβήτη αφού ήδη έχω εκδηλώσει." Λάθος…!
Λάθος, γιατί από πολλούς προωθείται ότι το διατροφογενετικό τεστ είναι τεστ πρόβλεψης ενώ, το διατροφογενετικό τεστ στα χέρια σωστά καταρτισμένου επιστήμονα υγείας είναι, κυρίως, τεστ παρέμβασης. Επομένως, με βάση πρόσφατες δημοσιεύσεις και της δικής μας ομάδας η βέλτιστη κατανομή μακροθρεπτικών στο διαιτολόγιο, δηλαδή το ποσοστό πρωτεΐνης-υδατάνθρακα-λίπους, μπορεί να διαφοροποιείται αναλόγως με αν ένας διαβητικός έχει ή δεν έχει κάποιές γενετικές ιδιαιτερότητες.
Μέσω του τεστ GENOSOPHY® και ελέγχοντας 140 γενετικές θέσεις, η εταιρεία μας είναι σε θέση να παρέχει το πιο πλήρες διατροφογενετικό τεστ. Επικοινωνήστε μαζί μας για να σας φέρουμε σε επαφή με διαιτολόγο ή ιατρό του δικτύου μας ή, εάν είστε επιστήμονας υγείας, για να συνεργαστούμε.
Επιστημονική βιβλιογραφία:
2. Gkouskou K, Grammatikopoulou MG, Vlastos I, Sanoudou D, Eliopoulos AG. Genotype-guided dietary supplementation in precision nutrition. Nutr Rev. 2020 Dec 27:nuaa132. doi: 10.1093/nutrit/nuaa132. Online ahead of print. PMID: 33367884
3. Steinsbekk S, Belsky D, Guzey IC, Wardle J, Wichstrøm L. Polygenic Risk, Appetite Traits, and Weight Gain in Middle Childhood: A Longitudinal Study. JAMA Pediatr. 2016 Feb;170(2):e154472. doi: 10.1001/jamapediatrics.2015.4472. Epub 2016 Feb 1. PMID: 26830872
4. Gkouskou K, Lazou E, Skoufas E, Eliopoulos AG. Genetically Guided Mediterranean Diet for the Personalized Nutritional Management of Type 2 Diabetes Mellitus. Nutrients. 2021 Jan 25;13(2):355. doi: 10.3390/nu13020355. PMID: 33503923
Comments